Utworzenie Nadleśnictw

Wykupywane grunty przed utworzeniem nadleśnictw na terenie Laski i Przymuszewa przejmował majątek Stara Laska, który hrabia Koenigsmarck z Kamienicy sprzedał rządowi pruskiemu. Majątek ten miał powierzchnię 1587 ha w tym 1010 ha lasu. Przygotowania do wykupu nasiliły się w drugiej połowie lat 80- tych XIX w. Większe wykupy dokonane w tym okresie przez fiskus od właścicieli ze wsi Wielkie Chełmy, Leśno, Widno, Giełdon, Drzewicz, Broda, Okręglik zamknęły się w powierzchni 6300 ha. Wykupy prowadzono także od właścicieli z Kruszyna, Nowej Laski, Widna , Małych Chełmów, Lubni, Czernicy, Męcikału, Giełdona. Na wykupionych gruntach tworzono kolejne nadleśnictwa.

Z dniem 1.10.1892 r utworzono Nadleśnictwo Giełdon składające się z przejętych z Nadleśnictwa Rytel leśnictw: Płecno, Ostrowy, oraz część leśnictwa Rytel oraz z wykupionych gruntów leśnictwa: Spierwa, Giełdon, Okręglik, Lubnia, Czernica.

Z dniem 1.07.1894 r utworzono Nadleśnictwo Chociński Młyn o pow. 6333 ha z leśnictwami: Drzewicz, Kopernica, Chociński Młyn, Żychce, Osusznica. Do 1901 r powierzchnia wzrosła do 9268 ha i utworzono leśnictwa Łukomie i Zieloną Chocinę a w 1908 r leśnictwa Bachórz i Funka. Dwa ostatnie leśnictwa i jezioro Charzykowskie weszły do utworzonego Nadleśnictwa Chojnice, które urządzone na 1.10.1911 r składało się z 6 leśnictw: Kłodawa, Powałki, Funka, Dębowa Góra, Bachórz i Drzewicz o pow. 9167 ha

Wcześniej, w 1890 roku utworzono nadleśnictwa Laska i Przymuszewo.

Nadleśnictwo Laskao pow. 6222 ha urządzone zostało w roku 1894. Powstały tam leśnictwa: Asmus, Młynek, Warszyn, Śluza, Parszczenica. Według danych Biura Geodezji w Chojnicach w 1900r Laska miała 6270,51 ha w tym lasy 3956,44 ha, gruntów rolnych 943,03 ha, łąk 119,79 ha, pastwisk 551,31 ha, wody 583,05 ha, dróg 59,25 ha, rowy, kanały 52,67 ha, zabudowania 10,97 ha.

W trakcie urządzania w 1926r zaproponowano następujący podział Laski: Widno 1396ha, Laska 999 ha, Warszyn 1011ha, Śluza 1252 ha, Asmus 1206 ha, Młynek 1498 ha  Parzyn 1092 ha, Przymuszewo 940 ha, łącznie 9393,91 ha. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa z 1929r podział administracyjny Laski przedstawiał się następująco:

W skład nadleśnictwa wchodziły:

Utworzono gospodarstwo sosnowe o 100 letniej kolei rębu.

Rozporządzeniem M. R. z dnia 5.04.1930r obniżono wiek rębności do 80 lat i skorygowano etaty podnosząc o połowę ilość grubizny z 5424 m3 do 8156 m3. Plan ten został jednak przekroczony przez gradację strzygoni choinówki z lat 1931- 1934.

W Nadleśnictwie Przymuszewo o pow. 5043 ha utworzono leśnictwa: Widno, Laska, Kiedrowice, Parzyn, Przymuszewo. Przymuszewo przez pierwsze dwa lata miało siedzibę w Parzynie.

Od 1915r z powodu wybuchu wojny nadleśnictwo pracuje bez planów, które wyekspirowały a rozpoczęte prace rewizji między okresowej przerwano. Wcześniej w 1908r w związku z utworzeniem nadleśnictwa Chojnice rewir Kiedrowice i część innych prawdopodobnie po Kłoniecznicę przeszła do Chocińskiego Młyna. Od 1917r z braku nadleśniczego zarządzenie przejął nadleśniczy z Laski. W 1929r wypalił się dworek nadleśniczówki.

Dopiero w 1926r na I KTG w trakcie prac urządzeniowych postanowiono odtworzyć Przymuszewo z następującym podziałem:

Po doliczeniu leśnictw Laska i Widno można stwierdzić że w okresie 1895-1926 doszło 3759,54 ha gruntów.

Minister Rolnictwa rozporządzeniem z 1929r aprobował pierwotny wniosek utworzenia 4 nadleśnictw: Laska, Chociński Młyn, Osusznicę i Przymuszewo. Leśnictwa Kiedrowice i Luboń przeszły do Osusznicy a z Giełdona nadleśnictwo otrzymało  Lubnię. Podział administracyjny po tym podziale przedstawiał się następująco:

Według danych z  operatu urządzania lasu z 1929r w nadleśnictwie utworzono gospodarstwo sosnowe o 80 letniej kolei rębu.

W roku 1931 przeprowadzono rewizję planu w wyniku której podniesiono kolej rębu do 100 lat. Ustalone nowe roczne etaty cięć były niskie, co wynikało z przeciętnego wieku drzewostanów który wynosił 32 lata. Wykonano jednakże w latach 1929/30 – 1936/37 125,3% ha zrębów, a pozyskanie grubizny wyniosło 138,5% zaplanowanego etatu. Przekroczenie to nastąpiło w wyniku gradacji strzygoni choinówki [sówki] w latach 1931-33. W elaboracie w okresie powojennym podaje się, że wycięto 170 ha w leśnictwie Parzyn.

Elaborat Laski z 1926r podaje następujące dane obu nadleśnictw z pierwszego ich urządzenia. Powierzchnia leśna wynosiła 10.354,6 ha z tego 5241,2 ha powierzchnia zalesiona a resztę powierzchni stanowiły halizny. Z ogólnej powierzchni zalesionej na drzewostany rębne przypadało zaledwie 257,70 ha. Inne drzewostany były zniekształcone przez nieracjonalną gospodarkę. Utworzono wtedy jedno gospodarstwo sosnowe ze 120 letnią koleją rębności. Jakość drzewostanów była niższa od przeciętnej z powodu słabego zadrzewienia i znacznej powierzchni drzewostanów anormalnych tzw. „kuźli" zdatnych tylko na opał. Stanowiły one 19% drzewostanów. Kuźle powstały na dawnych pastwiskach oddalonych od starodrzewia, gdzie późno lub w ogóle nie nastąpiło zwarcie. Do monolitów przyczynił się również wypas zwierząt w lasach, głównie owiec. Zadanie zalesień i odnowień zostało szybko wykonane, jednak wyniki nie zawsze były zadawalające. Zalesiano kilkaset ha rocznie i często z braku sadzonek stosowano nieodpowiednie sposoby tego zalesiania jak np. siew w bruzdy lub wprost szyszkami w talerze, na suchych glebach i przy słabych sadzonkach sadzenie dwójkami i temu podobne.

Nowoutworzone nadleśnictwa w krótkim czasie 2-3 lat zostały urządzone i przystąpiono do tworzenia infrastruktury: budowy leśniczówek, niezbędnych osad, dróg i linii podziału przestrzennego.

Po traktacie wersalskim przebieg granic nadleśnictw uległ zmianom, a szczególnie Chocińskiego Młyna z którego część rewirów Borne, Kopernicy i Łukomia odpadła do Niemiec a przyłączono część byłych nadleśnictw Eisenbruck i Schulzenwalde z których stworzono leśnictwa Stary Most, Kobyle Góry i Wieczywno.

W roku 1919 utworzono Nadleśnictwo Osusznicę z części istniejących nadleśnictw: Chocińskiego Młyna leśnictwa Zielona Chocina i Osusznicę, z Laski leśnictwa Parszczenicę i Kiedrowice, a z Przymuszewa leśnictwa Bukówki i Modrzejewo, z Schulzenwalde uroczysko Szlacheckie Łąki, z Zerrin [Sierżno] uroczysko Wojsk. Powierzchnia całkowita 6892,38 ha w tym 5805,10 ha gruntów leśnych.

Komisja Techniczno-Gospodarcza w dniu 6 maja 1926r w sprawie urządzenia nadleśnictw Chocińskiego Młyna, Laski i Osusznicy w celu ułatwienia administracji zaproponowała zlikwidowanie Osusznicy a reaktywowanie Przymuszewa. Minister Rolnictwa dekretem z dnia 6.07.1926r i z dniem 28.02.1927r wnioski zatwierdził. Leśnictwa Zielona Chocina i Osusznicę przydzielono Chocińskiemu Młynowi stwarzając leśnictwo rewirowe. Leśnictwa Modrzejewo, Bukówki i Kiedrowice włączono do Przymuszewa. Parszczenicę oddano Lasce. Projekt ten nie usunął wad. Minister rozporządzeniem [Dz. U. Nr 119 poz. 1079] z 1929r aprobował pierwotny wniosek utworzenia 4 nadleśnictw. Odłączono od Chocińskiego Młyna do Osusznicy leśnictwa Stary Most, Kobyle Góry, Wieczywno i Osusznicę a przyłączono od Laski Parszczenicę. Z Przymuszewa włączono leśnictwa Kiedrowice i Luboń. Laska otrzymała z Giełdona 692,65 ha część leśnictwa Spierwa [dawna Czernica] a z dawnego Przymuszewa 1533,41 ha Laska i Widno. Przymuszewo otrzymało z Giełdona leśnictwo Lubnię.

Po pierwszej wojnie światowej odeszli leśnicy niemieccy prowadzący w powiecie chojnickim akcję germanizacyjną. Na ich miejsce przybyli polscy leśnicy z głębi kraju, przede wszystkim nadleśniczowie i część leśniczych. Na terenie powiatu chojnickiego znajdowało się w tym czasie  9 nadleśnictw: Chociński Młyn, Czersk, Giełdon, Klosnowo, Laska, Przymuszewo, Rytel, Osusznica i Twarożnica. Nadleśnictwo składało się zazwyczaj z 6 leśnictw. W administracji leśnej na dzień 1.10.1933 r. pracowało 101 osób: od 8 osób w Przymuszewie do 13 w Giełdonie.

Robotnikom leśnym nie zapewniano stałej pracy. Zawierano z nimi umowy, wydzierżawiając im osady leśne wraz z odpowiednią ilością gruntów. Zobowiązani byli podejmować pracę wraz z rodziną w okresie odnowień czy innych potrzeb.

W 1936 r. Naczelny Dyrektor LP [w randze wiceministra] Adam Loret podpisał z Ministrem Spraw Wojskowych gen. T. Kasprzyckim umowę[1]o zorganizowaniu szkolenia wojskowego leśników w ramach powołanej paramilitarnej organizacji wojskowej - [PWL] popierającej działania zmierzające do najlepszego wykorzystania służby leśnej do obrony kraju oraz prowadzące dokształcanie swych członków w tym kierunku. Szczególny nacisk kładziono na przygotowanie bojowe w specyficznych warunkach jakie dla nowoczesnej walki oraz organizowania sabotażu na tyłach wroga stwarza las. Bardziej specyficzny program przeprowadzono w większych ośrodkach – głównie na terenie szkół dla leśniczych. W niektórych ośrodkach szkolono leśników do zadań w wywiadzie i  kontrwywiadzie. Takie przeszkolenie przeszli prawdopodobnie Jan Bińczyk z Młynka i Konrad Nałęcz z Olszyn.